Phân tần loa là gì? Cấu tạo và ý nghĩa như thế nào?

Phân tần loa là một trong những bộ phận quan trọng của các thiết bị âm thanh như loa karaoke, loa subwoofer, loa line array… Bộ phận này đảm nhận chức năng riêng biệt, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tạo âm thanh. Vậy phân tần loa là gì? Cấu tạo và ý nghĩa như thế nào? Hãy cùng Tech Sound Việt Nam tìm hiểu thông tin chi tiết qua bài viết dưới đây.

1. Phân tần loa là gì?

Phân tần loa có tên tiếng Anh là crossover. Đây là một thành phần quan trọng trong một hệ thống loa đa dải như loa 2, 3 hoặc 4 dải, được thiết kế để tách tín hiệu âm thanh đầu vào thành các dải tần số khác nhau và định tần riêng rẽ cho mỗi dải. Mục tiêu chính của phân tần loa là đảm bảo mỗi dải tần số sẽ được phát ra từ loa chuyên biệt dành cho nó, giúp cải thiện chất lượng âm thanh tổng thể và tăng hiệu suất của hệ thống loa.

Mạch phân tần loa thường bao gồm các linh kiện điện tử như cuộn cảm, điện trở và tụ điện để chia tín hiệu âm thanh thành các dải tần số khác nhau. Các phần của phân tần có thể được cấu hình để loại bỏ hoặc giảm mạnh những tần số nằm ngoài dải tần số mục tiêu của mỗi loa con, đồng thời đảm bảo rằng tần số thích hợp được truyền đến loa tương ứng.

Sử dụng phân tần loa giúp tối ưu hóa hiệu suất và chất lượng âm thanh của hệ thống loa, đặc biệt trong các hệ thống âm thanh chuyên nghiệp hoặc cá nhân đòi hỏi chất lượng cao.

phan tan loa la gi 1

>>> Xem thêm: Loa thùng là gì? Cấu tạo và ứng dụng chi tiết

2. Nguyên lý hoạt động của mạch phân tần loa

Nguyên lý hoạt động của mạch phân tần loa phụ thuộc vào các linh kiện có trong bảng mạch điều kiện, bao gồm tụ điện, điện trở và cuộn cảm. Cụ thể như sau:

Điện trở

Trong mạch phân tần, điện trở có nhiệm vụ làm giảm luồng dòng điện đầu vào của loa treble, nhằm bảo vệ loa khỏi nguy cơ bị hỏng khi hoạt động ở công suất cao. Loa treble hoạt động ở tần số cao hơn so với các loại loa khác. Do đó, cuộn dây điện trên loa thường được thiết kế với nhiều lớp và kích thước dây vô cùng nhỏ.

Cuộn cảm

Cuộn cảm chức năng như một cản trở tần số âm thanh cao và chấp nhận tần số thấp. Bộ phận này đóng vai trò quan trọng trong quá trình phân tần bằng cách loại bỏ các tần số cao và duy trì tần số thấp để cung cấp cho loa bass cách ly. Kích thước cuộn cảm cần phải phù hợp với công suất của loa bass cách ly để tránh nguy cơ cháy nổ khi hoạt động.

Tụ điện

Trong mạch phân tần, tụ điện có nhiệm vụ chặn tần số âm thanh thấp để cho phép dòng âm thanh tần số cao trôi qua một cách dễ dàng, giúp cho loa treble hoạt động hiệu quả. Tần số âm thanh thấp thường có năng lượng lớn. Do đó, việc cho phép chúng truyền vào loa treble có thể gây cháy nổ và hỏng loa treble.

phan tan loa la gi 2

3. Phân loại mạch phân tần loa

Bộ phận này có trong nhiều loại loa, từ loa 2, 3, 4, 5 đường tiếng đến loa bass, loa mid và loa treble. Ở mỗi dòng loa, mạch phân tần loa đều đảm nhiệm nhiệm vụ bảo vệ loa và có thêm một số vai trò riêng phụ thuộc vào từng dòng loa.

Phân tần loa 2 đường tiếng: mạch phân tần được chia thành 2 dải tần, bao gồm treble và bass
Phân tần loa 3 đường tiếng: mẫu loa có phân tần chia thành 3 dải tần để phân bố đến 3 hoặc 5 loa con, trong đó 3 dải tần được phân bố gồm dải treble, dải trung và dải bass.
Phân tần loa 4 đường tiếng: mẫu loa có 4 loa hoặc nhiều hơn
Phân tần loa 5 đường tiếng: dải loa được phân chia chi tiết hơn đến từng loa tương ứng nhằm phân bổ các dải treble, trung cao, trung tầm, bass và trầm đến đúng loa

4. Vai trò của phân tần loa

Mỗi loại loa có cấu trúc, dải tần, kích thước và sử dụng các loại vật liệu đặc biệt, thậm chí thuộc về các thương hiệu khác nhau. Vì vậy, dải tần hoạt động của chúng cũng không giống nhau.

Tuy vậy, nhiệm vụ chung của mạch phân tần loa vẫn không thay đổi: đó là bảo vệ loa, gia tăng tuổi thọ của nó và đảm bảo chất lượng âm thanh tốt nhất. Nếu bỏ qua việc sử dụng mạch phân tần, loa sẽ hoạt động không hiệu quả, không thực hiện chức năng cơ bản của mình, và sẽ không được bảo vệ khỏi nguy cơ hỏng hóc hoặc cháy nổ, đặc biệt là đối với loa treble.

Mạch phân tần ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng âm thanh tổng thể. Để đạt được chất âm tốt nhất, mạch phân tần và loa phải hoạt động đồng bộ với nhau. Nếu chúng không đồng bộ, dải tần âm thanh sẽ bị lệch pha, âm thanh sẽ không được trình bày một cách rõ ràng, và điều này sẽ gây tác động tiêu cực lên hiệu suất của loa.

Bài viết liên quan

CÔNG TY CỔ PHẦN TECH SOUND VIỆT NAM

Hotline: 0942979696 / 0933469555

Địa chỉ Showroom: Số 07-B2 ShopHouse24h, Tố Hữu, Vạn Phúc, Hà Đông, Hà Nội.

Website: www.techsound.vn

Youtube: http://ldp.to/ytbtechsound

Zalo: http://ldp.to/zalotechsound

Facebook: http://ldp.to/fbtechsound