Kinh nghiệm xử lý âm thanh học trong phòng nghe rất đơn giản

Dàn âm thanh có thể phát huy hiệu suất tối đa hay không phụ thuộc nhiều vào việc liệu phòng nghe âm có được xử lý âm học một cách đúng đắn hay không. Quá trình xử lý âm học của phòng nghe nhạc có thể đơn giản như việc treo một tấm vải lên tường, thay đổi vị trí các tấm thảm, hoặc chỉ cần kê lại đồ đạc. Cũng có thể sử dụng biện pháp phức tạp hơn như lắp đặt các thiết bị âm học chuyên nghiệp. Thậm chí, đôi khi chỉ cần thực hiện những biện pháp đơn giản đã có thể tạo ra những sự thay đổi lớn trong chất lượng âm thanh của phòng nghe. Hôm nay, Tech Sound Vietnam sẽ chia sẻ với các bạn về một số "vấn đề" về âm học trong các phòng nghe và cách xử lý chúng.

1. Các bề mặt nhẵn song song không được che phủ

Một trong những vấn đề phổ biến và nghiêm trọng nhất trong các phòng nghe là sự tồn tại của các bức tường song song chưa được xử lý. Hai bức tường đối diện nhau có thể tạo ra hiện tượng dội âm, khiến âm thanh phản xạ và lặp lại nhiều lần ngay cả khi nó được phát ra trực tiếp từ loa. Hiện tượng này giống như việc bạn đứng trong một căn phòng trống không có vật liệu âm học trên tường và vỗ tay, bạn sẽ cảm nhận âm thanh lưu lại trong không gian một khoảng thời gian dài sau khi bạn đã dừng lại. Bạn có thể tưởng tượng hiệu ứng tiêu cực của hiện tượng này đối với âm thanh như khi bạn đứng giữa hai tấm gương phẳng đối diện nhau, tạo ra ảo giác về không gian mở rộng nhiều lần so với thực tế. Tương tự, hiện tượng dội âm có thể tạo ra cảm giác sai lệch về âm thanh, làm méo mó và biến đổi âm thanh so với nguyên bản.

Để khắc phục vấn đề bức tường song song gây hiện tượng dội âm, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau đây:

Sử dụng vật liệu tiêu âm: Đặt vật liệu tiêu âm như tấm rèm vải dày, rèm nhung hoặc các tấm tiêu âm làm từ gỗ, tre nứa, hoặc mút gai (mút trứng) lên ít nhất một trong hai bề mặt của bức tường đối diện nhau. Những vật liệu này giúp hấp thụ âm thanh và giảm sự phản xạ, từ đó giảm thiểu hiện tượng dội âm.
Mua vật liệu tiêu âm: Bạn có thể mua vật liệu tiêu âm từ các cửa hàng chuyên nghiệp, với giá cả phải chăng. Các loại vật liệu này thường được thiết kế đặc biệt để giảm thiểu hiện tượng phản xạ âm và cải thiện chất lượng âm thanh trong không gian nghe.
Tự làm vật liệu tiêu âm: Nếu bạn là người sáng tạo và muốn tiết kiệm chi phí, bạn có thể tự làm vật liệu tiêu âm bằng cách sử dụng các nguyên liệu như mút gai, gỗ, tre nứa. Có sẵn mẫu mã và hướng dẫn trực tuyến giúp bạn tự làm những tấm tiêu âm đơn giản và hiệu quả.

Bằng cách thực hiện những biện pháp trên, bạn có thể giảm thiểu hiện tượng dội âm và cải thiện chất lượng âm thanh trong không gian nghe của mình một cách đơn giản và hiệu quả.

Kinh nghiệm xử lý âm thanh học trong phòng nghe rất đơn giản

2. Âm dội từ sàn và tường

Đặt loa gần tường và sát với sàn nhà thường gây ra vấn đề về âm thanh do sự phản xạ từ các bề mặt xung quanh. Âm thanh không chỉ phát ra trực tiếp từ loa mà còn bị phản xạ từ tường, sàn, và trần. Hiện tượng này gây ra những vấn đề như âm thanh đến tai người nghe chậm hơn âm thanh đi thẳng, làm méo và làm cho âm thanh tổng thể không trở nên trong trẻo và trung thực như bản gốc.

Âm thanh phản xạ tác động tiêu cực đến trải nghiệm nghe nhạc của chúng ta. Đặc tính hấp thụ âm thanh của các bức tường ở hai bên loa cũng ảnh hưởng đến cường độ và chất âm của âm thanh phản xạ. Do đó, âm thanh phản xạ không chính xác như âm thanh trực tiếp từ mặt trước của loa.

Ngoài ra, sự kết hợp giữa âm thanh trực tiếp và âm thanh phản xạ tạo ra một mớ âm thanh hỗn hợp từ hai nguồn này. Âm thanh phản xạ thường đến tai người nghe chậm hơn so với âm thanh trực tiếp, tạo ra hiện tượng lệch pha làm méo âm thanh. Do đó, phản xạ âm từ các bức tường đối diện là một trong những nguyên nhân làm giải thích tại sao cùng một cặp loa, khi đặt trong các căn phòng khác nhau, lại tạo ra âm thanh khác biệt.

Hiện tượng phản xạ cũng ảnh hưởng đến tính cân bằng của âm thanh và gây mất độ chính xác trong việc tái tạo âm hình. Mặc dù duy trì mức phản xạ vừa phải có thể làm tăng độ rộng mở của sân khấu âm nhạc, nhưng nếu quá mức, nó có thể làm mất rõ ranh giới giữa các âm thanh và làm cho sân khấu âm thanh trở nên thiếu tập trung và không chính xác.

Âm thanh cũng bị phản xạ từ sàn và trần. Phản xạ âm từ sàn ít ảnh hưởng hơn so với phản xạ từ trần vì khoảng cách giữa loa và sàn thường nhỏ hơn, từ đó giảm độ dài đường truyền âm thanh và sự sai pha. Trần nghiêng cũng có lợi thế hơn nếu bạn đặt loa dưới trần nghiêng. Góc nghiêng của trần sẽ hướng âm thanh phản xạ đi chệch khỏi tai người nghe.

Kinh nghiệm xử lý âm thanh học trong phòng nghe rất đơn giản

Để khắc phục vấn đề của âm thanh phản xạ, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau đây:

Sử dụng vật liệu tán âm hoặc tiêu âm: Đặt vật liệu tán âm hoặc tiêu âm lên hai bức tường, đặc biệt là trên mảng tường nằm giữa loa và người nghe. Các tấm tiêu âm có thể là những bức tranh có lớp đệm âm thanh, bảng tiêu âm làm từ gỗ, tre nứa, hoặc mút gai. Những vật liệu này giúp hấp thụ âm thanh và giảm hiện tượng phản xạ.
Sử dụng thảm trải sàn: Đặt một tấm thảm trải sàn sẽ giúp hấp thụ hầu hết âm thanh dội xuống sàn, giảm thiểu hiện tượng phản xạ. Thảm len thường được ưa chuộng vì khả năng hấp thụ tốt và tạo ra âm thanh cân bằng và tự nhiên hơn so với thảm làm từ sợi tổng hợp. Các loại thảm có sợi dài và độ dày khác nhau giúp hấp thụ đa dạng các tần số.
Điều chỉnh loại thảm sử dụng: Tùy thuộc vào mục tiêu của bạn, bạn có thể thử nghiệm và điều chỉnh loại thảm sử dụng để đạt được hiệu quả âm thanh mong muốn. Thảm len thường được xem là lựa chọn linh hoạt và đa dạng về hiệu suất âm thanh.
Sử dụng vật liệu có các đặc tính khác nhau: Cân nhắc sử dụng vật liệu với đặc tính khác nhau để hấp thụ các tần số âm thanh khác nhau. Việc kết hợp các vật liệu có khả năng hấp thụ tốt ở nhiều dải tần số sẽ giúp cân bằng âm thanh và ngăn chặn hiện tượng phản xạ không mong muốn.

Kinh nghiệm xử lý âm thanh học trong phòng nghe rất đơn giản