Từ synth ảo đến voice clone: Âm thanh nhân tạo có thay thế được cảm xúc?

1. Cuộc cách mạng của synth ảo

Trong hơn một thập kỷ qua, công nghệ tổng hợp âm thanh (synth) ảo đã chuyển mình mạnh mẽ từ những bộ máy móc cồng kềnh sang các plugin nhỏ gọn, dễ tiếp cận trên máy tính cá nhân. Trước đây, để có những âm thanh điện tử đặc trưng, nhạc sĩ buộc phải đầu tư hàng chục ngàn đô la cho bàn phím analog và module kết nối. Ngày nay, chỉ với vài trăm đô la và một chiếc máy tính, bạn đã có thể truy cập hàng nghìn preset, từ tiếng đàn organ cổ điển cho đến những hiệu ứng không gian vũ trụ.

Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) đã nâng synth ảo lên một tầm cao mới. Thay vì dựa vào các thuật toán đơn thuần, nhiều công cụ hiện nay sử dụng mạng nơ‑ron sâu để tạo ra âm sắc cực kỳ chân thực, có khả năng “học” phong cách của nhạc sĩ và tự động đề xuất giai điệu phù hợp. Kết quả là, các nhà sản xuất âm nhạc nghiệp dư cũng có thể tạo ra những tác phẩm nghe rất chuyên nghiệp mà không cần hiểu biết quá sâu về lý thuyết âm nhạc.

2. Bước tiến của voice cloning

Nếu synth ảo là cuộc cách mạng trong việc tạo ra nhạc cụ kỹ thuật số, thì voice cloning – hay nhân bản giọng nói – lại mở ra cánh cửa cho việc tái tạo giọng ca và lời nói của bất kỳ ai với độ trung thực đáng kinh ngạc. Các nền tảng như Lyrebird, Resemble AI hay mới đây nhất là những mô hình dựa trên GPT-Voice đã cho phép ghi âm chỉ từ vài giây mẫu, sau đó tạo ra bản “nhân bản” có thể hát hoặc đọc văn bản với ngữ điệu gần như không khác gì người thật.

Tuy nhiên, không phải công nghệ nào cũng hoàn hảo. Các bản clone vẫn thường gặp khó khăn khi phải truyền tải các sắc thái cảm xúc phức tạp như giận dữ, u sầu hay hưng phấn tột đỉnh. “Giọng nói nhân tạo có thể làm phẳng đi những rung động mảnh mai của tâm hồn con người”, theo nhận định của PGS. Trần Thị Bích, chuyên gia ngôn ngữ học tại Đại học Quốc gia Hà Nội. Điều này khiến voice cloning trở thành con dao hai lưỡi: hữu ích cho ngành trò chơi điện tử, lồng tiếng hoạt hình hay trợ lý ảo, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ lạm dụng, giả mạo giọng nói người nổi tiếng.

3. Cảm xúc nhân tạo và những câu hỏi mở

Khi synth ảo và voice cloning ngày càng hoàn thiện, câu hỏi lớn nhất đặt ra là liệu âm thanh nhân tạo có thay thế được cảm xúc thật của con người hay không. Ở khía cạnh thương mại, nhiều nghệ sĩ đã sử dụng giọng hát ảo để giảm chi phí sản xuất, hoặc phát hành album “kết hợp” giữa giọng ca thật và nhân tạo. Người hâm mộ có thể hào hứng với những trải nghiệm mới lạ, nhưng không ít người cho rằng chính sự thiếu “hồn” trong giọng hát máy móc sẽ khiến âm nhạc mất đi chiều sâu.

Về mặt pháp lý và đạo đức, các cơ chế bảo vệ quyền riêng tư giọng nói và bản quyền nghệ sĩ cũng đang bị thách thức. Nhiều quốc gia đã bắt đầu ban hành quy định kiểm soát việc sử dụng voice cloning, yêu cầu công khai nguồn gốc âm thanh và xin phép chủ thể trước khi tái tạo giọng nói.

Trong bối cảnh đó, âm nhạc và giọng nói nhân tạo vẫn tiếp tục tiến hóa, nhưng liệu chúng có bao giờ chạm đến những rung động sâu kín trong trái tim con người? Chỉ khi công nghệ ngày càng hiểu rõ hơn về tâm lý và ngôn ngữ cơ thể, chúng ta mới có thể trả lời câu hỏi này một cách thỏa đáng.

Kết luận 

Các bài viết liên quan:

• Bạn có cần một dàn âm thanh hi-end để thưởng thức âm nhạc chất lượng cao?

• Nghe nhạc hay chỉ bật nhạc? Ranh giới giữa thói quen và cảm xúc

• Nếu Thế giới không tiếng ồn và âm thanh biến mất, cuộc sống sẽ ra sao?

CÔNG TY CỔ PHẦN TECH SOUND VIỆT NAM

Hotline: 0942979696 / 0933469555

Địa chỉ Showroom: Số 07-B2 khu ShopHouse24h, Tố Hữu, Vạn Phúc, Hà Đông, Hà Nội.

Website: www.techsound.vn

Youtube: http://ldp.to/ytbtechsound

Zalo: http://ldp.to/zalotechsound

Facebook: http://ldp.to/fbtechsound

Tiktok: http://ldp.to/tiktoktechsound