Tìm hiểu về khái niệm, lịch sử về công nghệ thu âm thực tế ảo
NGÔ HÀ CHI
CN 26/05/2024
Trong thời đại kỹ thuật số đang phát triển mạnh mẽ, công nghệ âm thanh không ngừng tiến bộ để mang đến những trải nghiệm sống động và chân thực hơn. Một trong những đột phá quan trọng trong lĩnh vực này là công nghệ thu âm binaural. Đây là một công nghệ tiên tiến được ứng dụng rộng rãi trong thực tế ảo (VR), tạo nên những trải nghiệm âm thanh ba chiều đầy ấn tượng và hấp dẫn. Vậy thu âm binaural là gì và nó hoạt động như thế nào? Hãy cùng Tech Sound Việt Nam tìm hiểu về khái niệm cũng như đôi nét lịch sử về công nghệ này qua bài viết dưới đây nhé!
Công nghệ thu âm thực tế ảo là gì?
Công nghệ thu âm thực tế ảo binaural audio, hay còn gọi là âm thanh hai tai, là một phương pháp ghi âm tiên tiến nhằm tái tạo âm thanh ba chiều một cách chân thực nhất. Điểm đặc biệt của công nghệ này nằm ở cách thức ghi âm và phát lại âm thanh, giúp người nghe cảm nhận được không gian và vị trí của các nguồn âm thanh một cách tự nhiên, giống như khi nghe bằng chính đôi tai của mình trong môi trường thực.
Binaural audio sử dụng hai micro đặt ở vị trí tương tự như tai của con người để ghi lại âm thanh. Khi phát lại, âm thanh được truyền tải qua tai nghe (headphones) tạo ra hiệu ứng không gian ba chiều, khiến người nghe có cảm giác như đang ở trong cùng môi trường với các nguồn âm thanh. Điều này khác biệt hoàn toàn so với các phương pháp ghi âm stereo truyền thống, vốn chỉ tạo ra cảm giác âm thanh đến từ hai hướng (trái và phải) mà không có chiều sâu và không gian thực sự.
Nhờ vào kỹ thuật này, binaural audio có khả năng tạo ra các trải nghiệm âm thanh sống động và chân thực hơn bao giờ hết. Người nghe có thể cảm nhận được các chi tiết nhỏ nhất, từ tiếng chim hót vang lên từ một góc vườn xa xa, đến tiếng bước chân đang dần tiến lại gần phía sau. Chính vì thế, công nghệ này đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ giải trí như phim ảnh và trò chơi điện tử, đến giáo dục và y học.
Trong lĩnh vực giải trí, binaural audio mang lại trải nghiệm mới mẻ và hấp dẫn cho người xem phim hoặc chơi game, khi họ có thể hoàn toàn đắm chìm trong thế giới ảo với âm thanh sống động và chân thực. Trong giáo dục, công nghệ này giúp tạo ra các bài giảng và mô phỏng thực tế sống động, hỗ trợ quá trình học tập và tiếp thu kiến thức. Trong y học, binaural audio được sử dụng để tạo ra các môi trường trị liệu âm thanh, giúp giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe tinh thần cho bệnh nhân.
Lịch sử phát triển về công nghệ âm thanh binaural audio
Công nghệ âm thanh binaural audio không phải là một khái niệm mới; nó đã có một lịch sử phát triển lâu dài, trải qua nhiều giai đoạn và cột mốc quan trọng để đạt đến mức độ hoàn thiện như ngày nay.
Thế Kỷ 19: Những Khởi Đầu Sơ Khai
Khái niệm về âm thanh hai tai bắt đầu xuất hiện từ thế kỷ 19. Vào năm 1881, Clément Ader, một nhà phát minh người Pháp, đã tạo ra một hệ thống gọi là "Theatrophone." Đây là một trong những hệ thống đầu tiên sử dụng kỹ thuật truyền âm thanh hai tai, cho phép người nghe ở xa thưởng thức các buổi biểu diễn trực tiếp qua điện thoại. Mặc dù công nghệ này còn rất sơ khai, nhưng nó đã đặt nền móng cho các nghiên cứu và phát triển sau này trong lĩnh vực âm thanh không gian.
Đầu Thế Kỷ 20: Nghiên Cứu và Phát Triển
Trong những năm đầu thế kỷ 20, các nhà khoa học và kỹ sư âm thanh bắt đầu quan tâm nhiều hơn đến việc tái tạo âm thanh ba chiều. Năm 1922, Carl Stumpf và Erich Moritz von Hornbostel, hai nhà nghiên cứu người Đức, đã thực hiện những thí nghiệm đầu tiên về âm thanh hai tai, góp phần quan trọng trong việc hiểu rõ hơn về cách tai người nhận và xử lý âm thanh.
Giữa Thế Kỷ 20: Tiến Bộ Kỹ Thuật
Giai đoạn giữa thế kỷ 20 chứng kiến nhiều tiến bộ kỹ thuật trong lĩnh vực thu âm. Năm 1940, nhà khoa học người Mỹ Harvey Fletcher và các cộng sự tại Bell Labs đã tiến hành các thí nghiệm về âm thanh hai tai, đóng góp vào sự phát triển của tai nghe và các thiết bị thu âm chuyên dụng. Cũng trong thời kỳ này, các bản ghi âm binaural đầu tiên bắt đầu xuất hiện, mặc dù chất lượng còn hạn chế.
Cuối Thế Kỷ 20: Sự Ra Đời của Công Nghệ Kỹ Thuật Số
Với sự ra đời của công nghệ kỹ thuật số vào cuối thế kỷ 20, âm thanh binaural bắt đầu được ứng dụng rộng rãi hơn. Các thiết bị thu âm và phát lại kỹ thuật số giúp cải thiện đáng kể chất lượng âm thanh, tạo ra các bản ghi âm có độ chính xác cao và hiệu ứng không gian chân thực. Một trong những cột mốc quan trọng trong giai đoạn này là sự xuất hiện của các tai nghe chuyên dụng và các phần mềm xử lý âm thanh tiên tiến, giúp đưa âm thanh binaural đến gần hơn với người tiêu dùng.
Đầu Thế Kỷ 21: Bùng Nổ Ứng Dụng Thực Tế Ảo
Bước vào thế kỷ 21, với sự phát triển vượt bậc của công nghệ thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR), âm thanh binaural đã trở thành một phần không thể thiếu trong các ứng dụng này. Các hệ thống âm thanh ba chiều hiện đại được tích hợp vào các thiết bị VR và AR, mang lại trải nghiệm âm thanh sống động và chân thực hơn bao giờ hết. Từ các trò chơi điện tử, phim ảnh đến các ứng dụng giáo dục và y tế, âm thanh binaural đã và đang cách mạng hóa cách chúng ta trải nghiệm và tương tác với âm thanh.
Hiện Tại và Tương Lai
Ngày nay, âm thanh binaural không chỉ giới hạn trong các ứng dụng giải trí mà còn được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Các nghiên cứu và phát triển trong lĩnh vực này vẫn đang tiếp tục, với mục tiêu tạo ra những trải nghiệm âm thanh ngày càng chân thực và phong phú hơn. Công nghệ này hứa hẹn sẽ tiếp tục phát triển và mở ra những cơ hội mới trong tương lai, đóng góp vào việc nâng cao chất lượng cuộc sống và mang lại những trải nghiệm âm thanh tuyệt vời cho con người.
Nguyên Lý Hoạt Động Của Công Nghệ Âm Thanh Binaural
Công nghệ âm thanh binaural hoạt động dựa trên cách tai người nghe và xử lý âm thanh từ môi trường xung quanh. Để tái tạo lại trải nghiệm âm thanh chân thực, hai micro được đặt ở vị trí tương tự như tai của con người, ghi lại âm thanh với sự chênh lệch về thời gian và cường độ, giống như cách mà tai người nghe.
Khi âm thanh từ môi trường đến các micro, chúng được ghi lại và xử lý qua mô hình toán học gọi là HRTF (Head-Related Transfer Function). HRTF mô phỏng cách âm thanh tương tác với hình dạng tai, đầu và vai trước khi đến màng nhĩ, giúp tái tạo lại các tín hiệu âm thanh ba chiều chân thực.
Âm thanh binaural được phát lại qua tai nghe để đảm bảo mỗi tai nhận được tín hiệu âm thanh đúng như khi ghi âm. Điều này duy trì sự chênh lệch thời gian và cường độ âm thanh giữa hai tai, tạo ra cảm giác âm thanh đến từ các hướng khác nhau trong không gian, mang lại trải nghiệm sống động và chân thực hơn so với âm thanh stereo truyền thống.
Công nghệ này được ứng dụng rộng rãi trong thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR), mang lại trải nghiệm người dùng đắm chìm và chân thực. Ngoài ra, nó còn được sử dụng trong lĩnh vực giải trí như phim ảnh và trò chơi điện tử, cũng như trong y học và giáo dục để tạo ra môi trường học tập và trị liệu âm thanh chân thực.
Tổng kết
Công nghệ thu âm thực tế ảo binaural audio đã mở ra một kỷ nguyên mới cho trải nghiệm âm thanh, mang lại cảm giác chân thực và sống động như chưa từng có. Từ những bước khởi đầu sơ khai vào thế kỷ 19, công nghệ này đã không ngừng phát triển và hoàn thiện, trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực, từ giải trí đến y học và giáo dục.
Với khả năng tái tạo âm thanh ba chiều một cách tự nhiên và chính xác, binaural audio không chỉ làm phong phú thêm trải nghiệm người dùng mà còn mở ra nhiều cơ hội ứng dụng sáng tạo và hữu ích. Trong tương lai, chúng ta có thể mong đợi công nghệ này sẽ tiếp tục tiến xa hơn, đóng góp tích cực vào sự phát triển của các ngành công nghiệp và nâng cao chất lượng cuộc sống con người. Hãy đến với Tech Sound Việt Nam để trải nghiệm sự chuyên nghiệp và đảm bảo khi mua sắm các sản phẩm âm thanh của bạn.
Các bài viết liên quan:
CÔNG TY CỔ PHẦN TECH SOUND VIỆT NAM
Hotline: 0942979696 / 0933469555
Địa chỉ Showroom: Số 07-B2 ShopHouse24h, Tố Hữu, Vạn Phúc, Hà Đông, Hà Nội.
Website: www.techsound.vn
Youtube: http://ldp.to/ytbtechsound
Zalo: http://ldp.to/zalotechsound
Facebook: http://ldp.to/fbtechsound