Tìm Hiểu Kỹ Thuật Và Nghệ Thuật Của Nhạc Trừu Tượng (Abstract Music)
NGÔ HÀ CHI
CN 11/05/2025
Nhạc trừu tượng, một thể loại âm nhạc không theo những khuôn mẫu hay quy chuẩn dễ nhận biết, từ lâu đã trở thành một hình thức nghệ thuật đầy sức hút đối với những người yêu thích sự khám phá. Không giống như các thể loại âm nhạc truyền thống, nhạc trừu tượng không dựa vào giai điệu, hòa âm hay nhịp điệu để tạo cảm giác mà thay vào đó, nó khai thác không gian, âm thanh và cảm xúc theo cách rất riêng. Nhưng đằng sau mỗi bản nhạc trừu tượng là cả một thế giới kỹ thuật phức tạp, nơi mà sự sáng tạo không giới hạn và cảm xúc được tái hiện thông qua những âm thanh không ngừng biến hóa. Cùng Tech Sound Việt Nam tìm hiểu về kỹ thuật và nghệ thuật đằng sau nhạc trừu tượng – thể loại âm nhạc mở ra những chiều sâu cảm xúc mà nhiều thể loại khác khó có thể sánh kịp.
1. Nhạc trừu tượng là gì?
Nhạc trừu tượng (abstract music), hay còn được gọi là nhạc phi cấu trúc (non-representational music), không tuân theo những chuẩn mực truyền thống về giai điệu, nhịp điệu hay hòa âm. Khác với âm nhạc mô tả – nơi âm thanh gợi lên hình ảnh, câu chuyện hay cảm xúc rõ ràng – nhạc trừu tượng lại mở ra một không gian âm thanh “tự do”, nơi mỗi người nghe có thể diễn giải và cảm nhận theo cách riêng. Nó giống như một bức tranh trừu tượng của Jackson Pollock – không nhất thiết phải hiểu, mà là để cảm.
Phong cách này có thể xuất hiện trong các tác phẩm của những nhà soạn nhạc hiện đại như John Cage, Karlheinz Stockhausen, hoặc trong các thể nghiệm âm thanh của ambient, drone, noise và experimental. Một đoạn âm thanh kéo dài vô định, tiếng loẹt xoẹt tưởng như vô nghĩa, hay một khoảng lặng bất ngờ – tất cả đều có thể là chất liệu của nhạc trừu tượng.
2. Kỹ thuật sản xuất nhạc trừu tượng
Sáng tác nhạc trừu tượng không đồng nghĩa với việc "bấm thu và để đó", mà đòi hỏi một tư duy rất khác biệt về kỹ thuật âm thanh. Các nghệ sĩ thường tận dụng tối đa công cụ số như synthesizer dạng modular, phần mềm DAW (digital audio workstation), thiết bị ghi âm hiện trường (field recording), và kỹ thuật xử lý hiệu ứng sâu (deep processing).
Âm thanh trong nhạc trừu tượng được tạo ra từ các yếu tố "không âm nhạc" như tiếng quạt, tiếng nước nhỏ giọt, âm rung của vật thể hay thậm chí là tần số siêu trầm không thể cảm nhận bằng tai thông thường. Tất cả những yếu tố này đều được chọn lọc, cắt ghép, xử lý bằng reverb, delay, granular synthesis hoặc thậm chí là thuật toán AI để tạo nên một “bức tranh âm thanh” nhiều lớp.
Việc sắp xếp âm thanh cũng không theo quy tắc truyền thống, mà thường sử dụng các yếu tố ngẫu nhiên (aleatoric), tuần hoàn (looping) hoặc pha trộn giữa dữ liệu ghi âm và âm thanh tổng hợp – tạo cảm giác khó đoán và liên tục thay đổi.
3. Người nghe trong vai trò “người đồng sáng tạo”
Điểm thú vị nhất của nhạc trừu tượng nằm ở trải nghiệm cá nhân. Không giống như pop hay rock, nơi cảm xúc được dẫn dắt theo giai điệu, người nghe nhạc trừu tượng phải chủ động cảm nhận và gán nghĩa cho từng âm thanh – giống như một hành trình thiền định qua thế giới của âm thanh thuần túy.
Trong không gian đó, loa và tai nghe đóng vai trò vô cùng quan trọng. Một đôi loa studio trung thực, một cặp tai nghe planar magnetic, hay thậm chí là một hệ thống âm thanh spatial 3D có thể mở rộng trải nghiệm nghe lên nhiều chiều kích, khiến mỗi âm thanh nhỏ nhất cũng mang ý nghĩa riêng. Chính người nghe – không phải nghệ sĩ – sẽ là người “hoàn thiện” tác phẩm bằng cảm nhận và trí tưởng tượng của chính mình.
Kết bài: Tìm Hiểu Kỹ Thuật Và Nghệ Thuật Của Nhạc Trừu Tượng (Abstract Music)
Nhạc trừu tượng không phải là thể loại dành cho tất cả mọi người — và cũng không cần phải như vậy. Trong một thế giới ngày càng đề cao tốc độ và kết quả cụ thể, loại hình âm nhạc này mở ra không gian cho sự mơ hồ, chậm rãi và tự do diễn giải. Từ kỹ thuật sản xuất tinh vi đến trải nghiệm nghe mang tính cá nhân cao, nhạc trừu tượng như một lời mời gọi người nghe bước ra khỏi khuôn khổ, lắng nghe bằng cả tâm trí lẫn trực giác.
Dù bạn là một nhà sáng tạo âm thanh, một người yêu nghệ thuật thể nghiệm hay đơn giản là kẻ tò mò muốn hiểu sâu hơn về âm nhạc, thì hành trình khám phá nhạc trừu tượng chính là hành trình đi tìm bản ngã qua âm thanh — một hành trình không có điểm đến, nhưng luôn đầy bất ngờ. Hãy đến với Tech Sound Việt Nam để trải nghiệm sự chuyên nghiệp và đảm bảo khi mua sắm các sản phẩm âm thanh của bạn.
Các bài viết liên quan:
Những thể loại âm nhạc nghe “hay” trên tai nghe nhưng “tệ” khi phát loa
Tăng Bass Hay Giữ Flat? Khi Âm Thanh Kỹ Thuật Số Đối Đầu Gu Cá Nhân
Nếu Thế giới không tiếng ồn và âm thanh biến mất, cuộc sống sẽ ra sao?
CÔNG TY CỔ PHẦN TECH SOUND VIỆT NAM
Hotline: 0942979696 / 0933469555
Địa chỉ Showroom: Số 07-B2 khu ShopHouse24h, Tố Hữu, Vạn Phúc, Hà Đông, Hà Nội.
Website: www.techsound.vn
Youtube: http://ldp.to/ytbtechsound
Zalo: http://ldp.to/zalotechsound
Facebook: http://ldp.to/fbtechsound
Tiktok: http://ldp.to/tiktoktechsound