Tìm Hiểu Công Nghệ MQA: Cứu Cánh Cho Streaming Hay Một Cái Bẫy
NGÔ HÀ CHI
Th 7 26/04/2025
Trong thế giới âm nhạc kỹ thuật số ngày nay, việc cân bằng giữa chất lượng âm thanh và tốc độ streaming luôn là một bài toán khó. Giữa lúc đó, MQA (Master Quality Authenticated) ra đời với lời hứa tái tạo âm thanh "chính xác như trong phòng thu", nhưng với dung lượng nhỏ gọn phù hợp cho việc nghe trực tuyến. Tuy nhiên, cùng với những lời khen ngợi, MQA cũng vấp phải không ít chỉ trích, từ tính minh bạch đến vấn đề bản quyền và sự phụ thuộc vào nền tảng. Liệu MQA thực sự là một bước tiến vĩ đại, hay chỉ là một "chiếc bẫy" công nghệ tinh vi? Hãy cùng Tech Sound Việt Nam tìm hiểu trong bài viết này.
MQA là gì và vì sao nó được ca ngợi?
MQA (Master Quality Authenticated) là công nghệ mã hóa âm thanh được giới thiệu nhằm giải quyết bài toán "nghe nhạc chất lượng cao nhưng dung lượng thấp." Khác với các định dạng như FLAC hay WAV vốn nặng và đòi hỏi băng thông lớn, MQA hứa hẹn giữ được chất lượng gần như bản master gốc chỉ trong một file nhỏ hơn nhiều, dễ dàng stream trên các nền tảng nhạc trực tuyến.
Điểm độc đáo của MQA nằm ở quá trình “gấp và giải nén” (folding-unfolding). Khi bạn phát nhạc MQA trên thiết bị hỗ trợ (như DAC MQA hay phần mềm chuyên dụng), tín hiệu sẽ được "mở" ra từng lớp, khôi phục lại đầy đủ độ chi tiết, dải động và âm sắc nguyên bản mà nghệ sĩ mong muốn. Với hứa hẹn tái hiện âm nhạc trung thực nhất có thể, MQA nhanh chóng được các nền tảng lớn như Tidal áp dụng rộng rãi, đặc biệt trong phân khúc nghe nhạc hi-res.
Những tranh cãi xoay quanh MQA: Tối ưu hay kiểm soát?
Dù MQA được quảng bá rầm rộ, không ít chuyên gia và audiophile đã lên tiếng đặt câu hỏi về những gì thực sự diễn ra đằng sau công nghệ này. Trước hết, MQA không hoàn toàn là "lossless" như nhiều người lầm tưởng. Quá trình nén MQA có sự loại bỏ (discard) một số thông tin âm thanh ngoài dải nghe người, điều mà một số người cho rằng ảnh hưởng đến độ trung thực tuyệt đối của bản thu.
Ngoài ra, MQA đi kèm với mô hình bản quyền và kiểm soát khá chặt chẽ. Để giải mã MQA hoàn chỉnh, thiết bị của bạn phải được chứng nhận MQA, đồng nghĩa với việc người dùng và nhà sản xuất phải chi trả thêm phí bản quyền. Điều này khiến nhiều người lo ngại rằng MQA không chỉ là công nghệ âm thanh mà còn là một công cụ "khóa hệ sinh thái", hạn chế sự tự do lựa chọn của người dùng.
Không những thế, một số thử nghiệm kỹ thuật độc lập đã chỉ ra rằng, âm thanh sau khi giải mã từ MQA đôi khi không hoàn toàn giống với bản gốc như quảng cáo. Các phép đo phân tích phổ tần số cho thấy có sự khác biệt rõ rệt, đặc biệt trong các dải siêu cao tần — vốn dĩ rất quan trọng đối với cảm giác "không gian" và "không khí" trong âm nhạc.
Người dùng nên cân nhắc như thế nào?
Đối với người nghe thông thường hoặc những ai yêu thích sự tiện lợi của streaming nhạc chất lượng cao mà không cần hệ thống cực kỳ cầu kỳ, MQA vẫn là một lựa chọn hấp dẫn. Các album MQA trên Tidal hay các thiết bị hỗ trợ giải mã tự động mang lại trải nghiệm mượt mà, không cần tải file nặng hoặc thiết lập phức tạp.
Tuy nhiên, với những audiophile kỳ cựu hoặc những ai thực sự trân trọng tính toàn vẹn của bản thu âm, việc ưu tiên các định dạng lossless chuẩn như FLAC, ALAC hoặc WAV vẫn được xem là giải pháp an toàn và trung thực hơn. Đặc biệt trong bối cảnh hiện nay, nhiều nền tảng như Qobuz, Amazon Music HD cũng đã hỗ trợ streaming lossless mà không cần qua nén MQA.
Cuối cùng, quyết định chọn hay không chọn MQA còn phụ thuộc vào gu thưởng thức, thiết bị bạn đang dùng, và mức độ ưu tiên cho tính tiện lợi so với độ trung thực âm thanh.
Kết luận
Dù MQA mang đến giải pháp hấp dẫn cho việc thưởng thức nhạc chất lượng cao trong thời đại số, nó cũng đặt ra không ít tranh cãi về tính trung thực và quyền kiểm soát công nghệ. Cuối cùng, việc lựa chọn MQA hay gắn bó với các định dạng lossless truyền thống phụ thuộc vào sự ưu tiên cá nhân: bạn tìm kiếm sự tiện lợi hay sự nguyên bản tuyệt đối?
Trong thế giới âm thanh đầy màu sắc này, trải nghiệm và cảm xúc của chính người nghe mới là yếu tố quyết định cuối cùng. Hãy đến với Tech Sound Việt Nam để trải nghiệm sự chuyên nghiệp và đảm bảo khi mua sắm các sản phẩm âm thanh của bạn.
Các bài viết liên quan:
Những thể loại âm nhạc nghe “hay” trên tai nghe nhưng “tệ” khi phát loa
Tăng Bass Hay Giữ Flat? Khi Âm Thanh Kỹ Thuật Số Đối Đầu Gu Cá Nhân
Nếu Thế giới không tiếng ồn và âm thanh biến mất, cuộc sống sẽ ra sao?
CÔNG TY CỔ PHẦN TECH SOUND VIỆT NAM
Hotline: 0942979696 / 0933469555
Địa chỉ Showroom: Số 07-B2 khu ShopHouse24h, Tố Hữu, Vạn Phúc, Hà Đông, Hà Nội.
Website: www.techsound.vn
Youtube: http://ldp.to/ytbtechsound
Zalo: http://ldp.to/zalotechsound
Facebook: http://ldp.to/fbtechsound
Tiktok: http://ldp.to/tiktoktechsound