Pha trong âm thanh là gì?
Tinh
Th 2 07/04/2025
Pha trong âm thanh là một khái niệm thường được nhắc đến trong các cụm từ như đáp tuyến pha, pha thời gian. Vậy pha trong âm thanh có ý nghĩa gì? Bài viết sau của Tech Sound Việt Nam sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về pha và vai trò của nó trong việc tạo nên chất lượng âm thanh.
1. Định nghĩa pha trong âm thanh
Về cơ bản, pha (phase) là độ trễ về mặt thời gian của các tín hiệu âm thanh. Nếu một hệ thống có đáp tuyến pha trong âm thanh tuyến tính, nghĩa là tất cả các tần số đi vào sẽ đi ra cùng một khoảng thời gian.
Ví dụ, sự truyền âm qua không khí có đáp tuyến pha tuyến tính, nên khi ta chơi nhạc ở một đầu phòng, âm thanh sẽ đến tai người nghe ở đầu kia cùng lúc ở mọi dải tần.
2. Méo pha và ảnh hưởng của nó
Méo pha, hay sự xuất hiện của đáp tuyến pha trong âm thanh phi tuyến tính, có thể làm thay đổi hình dạng của sóng âm mà không ảnh hưởng đến tần số. Tuy nhiên, méo pha thường khó nhận biết bằng tai, ngay cả khi nó kết hợp với méo dạng sóng nghiêm trọng.
Méo pha không ảnh hưởng nhiều đến âm sắc, nhưng lại khiến hệ thống âm thanh khó tái tạo chính xác hình ảnh âm thanh 3D.
>>> Xem thêm: Nguyên tắc truyền dẫn điện cho Audio bạn cần biết
3. Cân chỉnh pha trong thiết kế loa
Việc cân chỉnh đồng pha thời gian đã được áp dụng trong thiết kế loa từ lâu. Nhiều cặp loa cao cấp cho phép điều chỉnh vị trí của các driver để căn chỉnh thời gian âm thanh đến tai người nghe, quá trình này được gọi là căn chỉnh thời gian (time alignment). Điều này giúp tối ưu hóa đáp tuyến pha trong âm thanh của loa.
4. Trải nghiệm âm thanh với loa được căn chỉnh pha
Khi nghe những cặp loa đắt tiền như Focal Grande Utopia EM hay Wilson Alexandria X-2 được căn chỉnh pha chuẩn, ta sẽ cảm nhận được một hình ảnh âm thanh stereo vô cùng chính xác ở không gian trước mặt. Đồng thời, việc căn chỉnh pha tốt cũng giúp ta nhận ra những méo pha rất nhỏ mà các thiết bị âm thanh tạo ra.
5. Nguyên nhân gây ra méo pha
Méo pha trong hệ thống âm thanh có thể xuất phát từ các linh kiện hoặc mạch điện nhạy cảm với tần số, ví dụ như bộ lọc thông thấp trong ampli. Những bộ lọc này thường tạo ra dao động trên đáp tuyến tần số ở ngoài dải tần nghe được, nhưng chúng cũng kéo theo sự dao động tương tự trên đáp tuyến pha trong âm thanh. Trong một số trường hợp, dao động pha có thể ảnh hưởng đến cả dải tần trong khoảng nghe được.
Kết luận
Như vậy, pha trong âm thanh đóng vai trò quan trọng trong việc tái tạo chính xác hình ảnh âm nhạc. Mặc dù khó nhận biết bằng tai, nhưng méo pha có thể làm giảm chất lượng trải nghiệm nghe nhạc. Việc cân chỉnh pha chuẩn, đặc biệt là trong thiết kế loa, sẽ giúp mang đến một không gian âm thanh sống động và chân thực hơn.
Bài viết liên quan
- Hướng dẫn cách chỉnh vang số hát karaoke đơn giản, dễ thực hiện tại nhà
- Nên sử dụng vang số hay amply cho dàn karaoke?
- Nên mua vang số loại nào cho dàn karaoke?
CÔNG TY CỔ PHẦN TECH SOUND VIỆT NAM
Hotline: 0942979696 / 0933469555
Địa chỉ Showroom: Số 07-B2 khu ShopHouse24h, Tố Hữu, Vạn Phúc, Hà Đông, Hà Nội.
Website: www.techsound.vn
Youtube: http://ldp.to/ytbtechsound
Zalo: http://ldp.to/zalotechsound
Facebook: http://ldp.to/fbtechsound
Tiktok: http://ldp.to/tiktoktechsound
Zalo Video: zalo.me/v/@techsound