Có bao nhiêu loại củ loa? Cách phân biệt như thế nào?

Củ loa, hay còn được gọi là driver, có nhiệm vụ chuyển đổi tín hiệu điện từ amply thành âm thanh thông qua chuyển động của màng loa. Chất lượng của củ loa sẽ quyết định độ hay và mượt mà của âm thanh trong các dàn karaoke và dàn nghe nhạc. Vì vậy, việc hiểu rõ về các loại củ loa là rất cần thiết để lựa chọn được sản phẩm phù hợp.

1. Củ loa tweeter - chuyên trách âm cao

Loa tần số cao, hay còn gọi là loa treble, loa tweeter hoặc HF (high-frequency), có nhiệm vụ tái hiện âm cao, âm sắc của nhạc cụ và một số hiệu ứng âm thanh trong dải tần số khoảng 2.000-20.000Hz. Các củ loa siêu cao, super tweeter, thậm chí có thể trình diễn âm thanh ở tần số trên 20.000Hz, lên đến 100.000Hz.

Củ loa tweeter thường có kích thước nhỏ, khoảng 1 inch, với màng loa được chế tác từ các chất liệu nhẹ và damping thấp như đồng, nhôm, titan, magie, beryllium,... Một số chất liệu phổ biến để làm củ loa tweeter bao gồm cone, dome, piezo, ribbon, từ phẳng, tĩnh điện, Air Motion Transformer, horn, plasma hoặc ion.

2. Củ loa mid - chuyên trách âm trung

Loa trung, hay còn được gọi là loa mid hoặc squawker, đảm nhiệm dải âm thoại và các âm mà tai người dễ nghe thấy nhất, nằm trong khoảng dải tần số 250Hz - 2000Hz. Kích thước của củ loa mid lớn hơn loa tweeter nhưng nhỏ hơn loa trầm.

Màng loa của củ loa mid thường được làm từ giấy hoặc các loại plastic như polypropylene, Cobex, Bextrene, sợi Kevlar, sợi thủy tinh, sợi carbon,... Ngoài ra, một số kim loại nhẹ như nhôm, ma-giê, titan aluminium, magnesium, titanium cũng được sử dụng để tạo nên màng loa.

Củ loa mid thường có thiết kế dạng cone, dome hoặc kèn, và có thể sử dụng công nghệ tĩnh điện, từ phẳng hoặc ribbon. Hầu hết các dòng TV và radio hiện nay chỉ sử dụng 1-2 loa trung để đảm bảo người dùng nghe rõ giọng nói.

>>> Xem thêm: Biến loa thường thành loa sub như thế nào?

3. Củ loa woofer - chuyên trách âm trầm

Loa trầm, hay còn được gọi là loa bass hoặc woofer, có nhiệm vụ tái hiện âm thanh ở dải tần số thấp dưới 500Hz. Một củ loa bass tốt là củ loa có thể cho ra âm thanh rõ ràng và chi tiết ở tần số thấp, thậm chí dưới 20Hz.

Loa siêu trầm (subwoofer) là một dạng loa riêng biệt, không kết hợp cùng loa mid hay loa treble trong cùng một thiết bị. Âm trầm tiêu biểu trong âm nhạc là tiếng trống, còn trong các bộ phim là tiếng bom, tiếng pô xe,...

Củ loa trầm thường được chế tác bằng nón giấy cứng hoặc các vật liệu có đặc tính nhẹ và cứng, kết hợp với amply tối ưu. Kích cỡ nón loa và lượng không khí tác động sẽ quyết định độ sâu của âm trầm. Ở mức áp lực âm thanh bình thường, tai người có thể cảm nhận được âm trầm ở mức 20Hz.

4. Loa toàn dải - đa năng trong một củ loa

Loa toàn dải (Full-range) là loại loa có khả năng tái hiện âm thanh trong một dải tần rộng mà không cần thiết kế riêng biệt các củ loa bass, mid và treble. Theo lý thuyết, loa toàn dải có thể đáp ứng dải tần từ 20Hz-20.000Hz, tuy nhiên trên thực tế, chúng thường phụ trách âm trung và âm cao trong khoảng 100Hz-20.000Hz.

Loa toàn dải thường được sử dụng trong các thiết bị như máy tính, điện thoại thông minh, TV,... với thiết kế nhỏ gọn, vừa đảm bảo tính thẩm mỹ vừa cho âm thanh liền mạch và mượt mà. Các củ loa toàn dải thường có thiết kế dạng nón hoặc nắp che bụi (dust cap) dạng dome để tối ưu hiệu suất của dải âm cao. Chúng cũng được trang bị độ nhạy cao, cuộn cảm nhẹ, và nam châm lớn hơn bình thường, đồng thời được đặt trong thùng loa có buồng âm vừa phải.

5. Cách kết hợp các loại củ loa 

Để có một hệ thống âm thanh với chất lượng tốt, việc kết hợp các loại củ loa một cách hợp lý là rất quan trọng. Các nhà sản xuất thường phải cân nhắc kỹ lưỡng về ưu điểm, hạn chế của từng loại củ loa, cũng như chi phí sản xuất và giá bán của sản phẩm để đưa ra sự kết hợp tối ưu nhất.

Trong các dòng loa Hifi, các cấu hình phổ biến bao gồm:

• Loa 2 đường tiếng: Kết hợp 1 củ loa toàn dải đảm nhận âm mid/bass và 1 củ tweeter đảm nhận âm cao.
• Loa 3 đường tiếng: Sử dụng 3 củ loa riêng biệt gồm bass, mid và treble.

Mỗi cấu hình sẽ có những ưu điểm và nhược điểm riêng, phù hợp với các nhu cầu và ngân sách khác nhau của người dùng.

Hiểu rõ về các loại củ loa và cách phân biệt chúng là điều cần thiết để lựa chọn được hệ thống âm thanh phù hợp với nhu cầu và sở thích của bản thân. Mỗi loại củ loa đều có những ưu điểm và đặc trưng riêng, và việc kết hợp chúng một cách hài hòa sẽ mang lại trải nghiệm âm thanh tốt nhất cho người nghe.

Bài viết liên quan

• Hướng dẫn cách chỉnh vang số hát karaoke đơn giản, dễ thực hiện tại nhà
• Nên sử dụng vang số hay amply cho dàn karaoke?
• Nên mua vang số loại nào cho dàn karaoke?

CÔNG TY CỔ PHẦN TECH SOUND VIỆT NAM

Hotline: 0942979696 / 0933469555

Địa chỉ Showroom: Số 07-B2 khu ShopHouse24h, Tố Hữu, Vạn Phúc, Hà Đông, Hà Nội.

Website: www.techsound.vn

Youtube: http://ldp.to/ytbtechsound

Zalo: http://ldp.to/zalotechsound

Facebook: http://ldp.to/fbtechsound

Tiktok: http://ldp.to/tiktoktechsound

Zalo Video: zalo.me/v/@techsound