4 yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng của loa

Loa là một thiết bị không thể thiếu trong mọi hệ thống âm thanh. Trên thị trường hiện nay, có vô vàn loại loa khác nhau với chất lượng âm thanh đa dạng. Vậy điều gì làm nên sự khác biệt giữa các loại loa và các yếu tố ảnh hưởng đến loa như thế nào? Bài viết sau của Tech Sound Việt Nam sẽ phân tích chi tiết về vấn đề này.

1. Sự tác động của củ loa tới chất lượng âm thanh

Củ loa có vai trò then chốt quyết định chất lượng âm thanh phát ra từ chiếc loa. Các yếu tố quan trọng của củ loa bao gồm công suất, độ nhạy, và khả năng đáp ứng các tần số âm thanh theo thiết kế.

1.1. Công suất củ loa

Công suất được tính bằng đơn vị Watts (W), thể hiện khả năng vận hành tối đa và độ bền của một chiếc loa. Có hai loại công suất: công suất cực đại (chỉ đạt được trong khoảng thời gian ngắn) và công suất thường xuyên (có thể duy trì lâu dài). Sử dụng loa ở mức công suất cực đại quá lâu sẽ làm giảm tuổi thọ hoặc thậm chí làm cháy loa ngay lập tức.

Công suất của củ loa phụ thuộc vào 3 yếu tố chính: nam châm, côn loa và khả năng tản nhiệt.

Về nam châm

Có 3 loại nam châm thường gặp trong các củ loa hiện nay: Alnico, Neodymium, và Ferrite. Mỗi loại có kích thước, tính chất và công suất khác nhau, dẫn đến sự chênh lệch về công suất giữa các củ loa.

Nam châm Alnico có từ trường rất mạnh nhưng giá thành cao. Nó hoạt động kém khi nhiệt độ cao và dễ mất từ tính vĩnh viễn.
Nam châm Ferrite có kích thước lớn và dễ bị mất từ tính. Khi hoạt động ở cường độ cao kéo dài, nó gây ra sự méo tiếng.
Nam châm Neodymium có mật độ từ cao nhất, kích thước nhỏ gọn. Nó ít bị mất từ tính và có thể duy trì chất lượng âm thanh tốt ngay cả khi hoạt động ở cường độ cao.

Về coil loa

Coil loa hay cuộn dây đồng là một ống hình trụ được quấn dây kim loại. Nó nằm trong khe hở từ (gap). Khe này càng nhỏ thì mật độ từ càng cao, tạo ra lực điện từ mạnh. Do đó, coil loa càng to thì công suất càng lớn.

tang do ben cho loa

Về khả năng tản nhiệt

Khả năng tản nhiệt là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng tới công suất và độ bền của củ loa. Nó phụ thuộc chủ yếu vào chất liệu và thiết kế của khung sườn củ loa.

Khung sườn làm từ sắt dễ bị rỉ sét và tản nhiệt chậm khi hoạt động ở công suất cao. Trong khi đó, khung nhôm có khả năng tản nhiệt tốt, giúp củ loa hoạt động bền bỉ và lâu dài hơn.

Hầu hết các củ loa đều có lỗ thoát hơi ở phía sau, ngay giữa nam châm. Đây là một thiết kế quan trọng giúp tăng cường khả năng tản nhiệt của củ loa trong quá trình hoạt động.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn đấu loa nối tiếp và song song đơn giản tại nhà

1.2. Độ nhạy

Độ nhạy loa được đo bằng đơn vị Decibel (dB), cho biết mức âm lượng mà loa có thể phát ra. Nói một cách đơn giản, với cùng một điện áp đầu vào trong điều kiện môi trường giống nhau, loa có độ nhạy càng cao thì âm lượng càng lớn.

Phần lớn các loại loa có độ nhạy từ 80dB đến 90dB, với mức trung bình là 87dB. Tuy chênh lệch không nhiều nhưng một chiếc loa 90dB có thể phát âm thanh to gấp đôi so với loa 80dB.

1.3. Khả năng đáp ứng dải tần

Các nhà sản xuất luôn cố gắng thiết kế loa sao cho có thể tái tạo âm thanh gốc một cách chân thực và hoàn hảo nhất, với âm lượng lớn hơn. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có một chiếc loa nào đạt được điều đó một cách tuyệt đối.

Tiếng bass, tiếng treble, và tiếng mid thường có sự chênh lệch về âm lượng khi phát qua loa. Chính vì vậy, các loại loa khác nhau sẽ được thiết kế để phù hợp với những dải tần số cụ thể.

2. Thùng loa

Ngoài tác dụng về mặt thẩm mỹ và việc bố trí củ loa, thùng loa còn đóng vai trò quan trọng trong việc định hình chất lượng âm thanh từ hai khía cạnh: chất liệu và thiết kế.

2.1. Chất liệu thùng loa

Gỗ và nhựa là hai loại vật liệu phổ biến nhất được sử dụng để chế tạo thùng loa.

Các loại gỗ như MDF, ván dăm, gỗ dán, hoặc gỗ tự nhiên như gỗ sồi, gỗ thông thường được ưa chuộng trong việc đóng thùng loa. Gỗ có nhiều ưu điểm như độ bền cao, tính thẩm mỹ, khả năng cách âm và cách ẩm tốt, giúp tạo ra những chiếc loa có chất lượng âm thanh tuyệt vời.

Bên cạnh đó, lớp sơn phủ trên bề mặt gỗ cũng đóng vai trò quan trọng. Ba loại sơn phổ biến là sơn dầu, sơn nước và sơn epoxy. Sơn dầu dễ sử dụng, nhanh khô, có độ bám dính và độ phủ cao. Sơn nước bám dính tốt, bảo vệ và kéo dài tuổi thọ của sản phẩm. Sơn epoxy có độ cứng và bền cao, chống rỉ sét và chịu axit tốt.

2.2. Thiết kế thùng loa

Có hai kiểu thiết kế thùng loa chính: thùng kín và thùng có lỗ thông hơi (bass reflex).

Thùng bass reflex có một hoặc nhiều lỗ thông hơi ở phía trước hoặc sau. Thiết kế này giúp tái tạo âm thanh có tiếng bass sâu, chắc khỏe, mở rộng dải tần số thấp so với thùng kín.

Thùng loa kín có kích thước nhỏ gọn hơn, phù hợp với không gian hạn chế. Bên trong thùng thường được nhồi vật liệu giảm chấn để hấp thụ rung động, cải thiện chất lượng âm thanh. Loa hộp kín có thể chịu được công suất lớn và tái tạo tốt các đoạn âm thanh ngắn, dứt khoát. Tuy nhiên, nó có nhược điểm là độ nhạy thấp hơn so với loa bass reflex.

tang do ben cho loa

3. Bộ phân tần

Bộ phân tần hay board công suất là mạch điện tử quan trọng nhất trong loa. Nó đóng vai trò như bộ não, điều chỉnh và tái tạo các dải âm thanh sao cho phù hợp với từng loại củ loa.

Bộ phân tần được chia thành hai loại: phân tần chủ động (active) và phân tần bị động (passive).

Phân tần bị động cần phải sử dụng kèm với một amply hoặc hệ thống công suất rời để điều khiển. Do không tích hợp sẵn công suất bên trong, người dùng phải tính toán kỹ lưỡng để chọn công suất phù hợp, tránh làm hỏng loa.

Bộ phân tần là bộ phận quan trọng bậc nhất của loa, đóng vai trò như "hơi thở" của toàn hệ thống. Nó chuyển đổi công suất điện thành tần số âm thanh và phân chia vào từng củ loa thích hợp như bass hay treble.

Một board công suất tốt sẽ được thiết kế phù hợp với các củ loa, giúp ngăn ngừa hiện tượng quá tải khi hoạt động. Điều này làm giảm đáng kể nguy cơ cháy nổ hoặc hư hỏng của củ loa.

4. Thương hiệu loa

Thương hiệu sản xuất cũng là một yếu tố tác động mạnh mẽ tới chất lượng của loa. Các hãng khác nhau sẽ có những thiết kế và công nghệ riêng, đặc biệt là về củ loa, thùng loa, bộ phân tần.

Những thương hiệu lâu đời, uy tín luôn chú trọng vào việc cải tiến từng chi tiết nhỏ của loa. Họ đầu tư nghiên cứu một cách bài bản và kỹ lưỡng hơn so với các thương hiệu mới. Tuy nhiên, mỗi hãng đều có những thế mạnh riêng, phù hợp với các nhu cầu khác nhau của người dùng.

Vì vậy, khi lựa chọn một chiếc loa chất lượng, ngoài việc xem xét các yếu tố kỹ thuật, khách hàng cũng nên tìm hiểu kỹ về thương hiệu để có được sự lựa chọn phù hợp nhất.

Tóm lại, chất lượng âm thanh của loa phụ thuộc vào nhiều yếu tố tác động như củ loa, thùng loa, bộ phân tần và cả thương hiệu sản xuất. Hiểu rõ về các yếu tố này sẽ giúp bạn dễ dàng chọn được một chiếc loa tối ưu, mang lại trải nghiệm âm nhạc tuyệt vời.

Bài viết liên quan

CÔNG TY CỔ PHẦN TECH SOUND VIỆT NAM

Hotline: 0942979696 / 0933469555

Địa chỉ Showroom: Số 07-B2 ShopHouse24h, Tố Hữu, Vạn Phúc, Hà Đông, Hà Nội.

Website: www.techsound.vn

Youtube: http://ldp.to/ytbtechsound

Zalo: http://ldp.to/zalotechsound

Facebook: http://ldp.to/fbtechsound

Tiktok: http://ldp.ink/tiktoktechsound