3 thể loại giọng hát nữ trong âm nhạc bạn nên biết

Mỗi người có một chất giọng khác nhau, bao gồm cao, trung và trầm. Giọng nữ cũng không nằm ngoài đặc điểm này. Hãy cùng Tech Sound Việt Nam tìm hiểu các thể loại giọng nữ qua bài viết dưới đây.

1. Tessitura là gì?

Tessitura là một thuật ngữ trong âm nhạc, đặc biệt là trong việc mô tả phạm vi tần số mà một giọng ca hoặc một nhạc cụ thường sử dụng trong một bài hát, một phần nhạc hoặc một tác phẩm.

Khái niệm này thường được sử dụng để mô tả phạm vi tần số mà một ca sĩ hoặc một nhạc cụ có thể thoải mái hát hoặc chơi trong khi giữ được chất lượng âm thanh tốt nhất và không cần phải dùng quá nhiều kỹ thuật hoặc căng sức.

Tessitura không giống như phạm vi (range) của một giọng ca hoặc một nhạc cụ, mà chỉ tập trung vào phạm vi tần số mà người hát hoặc nhạc cụ thường sử dụng trong một bài hát cụ thể. Nó có thể mô tả bằng các mức độ như thấp, trung bình, cao hoặc cụ thể hơn về các nốt nhạc cụ thể.

>>> Xem thêm: Quãng giọng là gì? Cách xác định quãng giọng chính xác

2. Các thể loại giọng nữ trong âm nhạc

2.1. Nữ cao

Đúng như tên gọi, nữ cao là dải giọng có âm vực cao nhất, chất giọng sáng, nhẹ nhàng hơn so với tất cả các dải giọng khác. Khoảng tessitura của thể loại giọng này từ C4 – C6. Giọng nữ cao được rất ưa chuộng với khả năng belting các nốt cao đầy nội lực và sự linh hoạt trong việc hát ở các khu vực âm nhạc khác nhau. Dưới đây là các loại giọng nữ cao:

Wagnerian soprano (Nữ cao siêu kịch tính): Đây là giọng cao mạnh mẽ nhưng lại đặc biệt dày, mạnh mẽ, có khả năng vươn tới các nốt cao và hát xuyên qua dàn nhạc, dàn hợp xướng. m sắc của nữ cao này gần giống với nữ trung và thường xuất hiện trong các vở opera của Wagner, R. Strauss. Có thể fullvoice đến note C6.

Spinto soprano (Nữ cao bán kịch tính): Giọng này là sự kết hợp giữa Lirico và Dramatic, vừa mềm mại nhưng cũng có sức mạnh và mạnh mẽ như giọng Dramatic. Loại giọng này thường được sử dụng trong các vở opera của Verdi và các tác phẩm thuộc phong cách Verismo, thường là những nhân vật nữ gặp bất hạnh và đau khổ trong cuộc sống và tình yêu.

Dramatic soprano (Nữ cao kịch tính): Đây là loại giọng mạnh mẽ từ bẩm sinh, có âm lượng lớn và mạnh mẽ, có khả năng hát xuyên qua dàn nhạc. Có thể fullvoice ở note C#6. Loại giọng này thường dành cho những nhân vật nữ anh hùng hoặc có tính cách mạnh mẽ và quyến rũ. Thường xuất hiện trong các vở opera của Verdi.

Lirico soprano (Nữ cao trữ tình): Đây là dải giọng trung âm đầy đặn, mềm mại và bay bổng, thích hợp cho những vai diễn của phụ nữ hiền lành, trong sáng và giản dị. Loại này được chia thành hai nhóm:

Full lirico soprano (Nữ cao trữ tình đầy đặn): Tessitura phát triển mạnh mẽ ở quãng trung và cận cao, với âm sắc dày, đầy đặn và ấm áp hơn so với Light lirico soprano. Có thể hát nội lực, căng tràn ở quãng cận cao.
Light lirico soprano (Nữ cao trữ tình sáng mảnh): Giọng này có âm sắc sáng, mảnh mai và nhẹ nhàng nhất, thích hợp cho việc hát các note cao một cách dễ dàng và liên tục. Tessitura phát triển ở quãng cao, có thể hát note cao trên E5 dễ dàng và liên tục hơn. Đa số nữ cao ở Việt Nam thuộc loại này.

Coloratura soprano (Nữ cao màu sắc): Những người được gọi là nữ cao màu sắc thường hơn các loại nữ cao khác về âm vực và cả về khả năng xử lý âm nhạc, thường thì giọng của họ rất linh hoạt và có thể thực hiện được các kỹ thuật hoa mỹ có độ khó cao. m sắc của họ ở khu vực cao thường nghe giống như tiếng sáo. Loại này có thể luyến láy các note ở khu vực cao rất tốt. Nữ cao màu sắc được chia thành hai loại:

Lirico coloratura soprano (Nữ cao trữ tình màu sắc): Giọng này hơi mỏng và nhẹ hơn so với lirico thông thường, có thể fullvoice đến note D6, thích hợp cho vai diễn các thiếu nữ trong sáng hoặc các cô gái nhí nhảnh, vui vẻ.

Dramatic coloratura soprano (Nữ cao kịch tính màu sắc): Giọng này mạnh mẽ và hơi tối hơn, không nặng như dramatic thông thường, có thể fullvoice đến note E6, và có khả năng sử dụng staccato.

giong hat nu 1

2.2. Nữ trung

Nữ trung nằm ở giữa các dải giọng nữ, phát ra âm thanh cao và sáng hơn so với nữ trầm, dày và nặng hơn so với nữ cao (Soprano). Khoảng tessitura của thể loại này từ A4 – A5. Loại giọng này được phân chia thành hai nhóm:

Mezzo-alto (Nữ trung trầm): Đôi khi được gọi là Nữ thấp. Giọng của họ thường dày, tối và nặng hơn so với nữ trung thông thường. Mặc dù cũng có một chút âm Bass, nhưng không nhiều như Contralto, và âm sắc của họ có phần sáng hơn. Trong lĩnh vực opera, vai diễn của nữ trung trầm thường đa dạng và có thể vừa đảm nhận vai trò của nữ trầm lẫn nữ trung.

Mezzo soprano (Nữ trung cao): Loại giọng này gần gũi với nữ cao, có âm sắc sáng và mảnh hơn nữ trung trầm, nhưng cũng tối hơn so với nữ cao. Tessitura của nữ trung thường nằm trên quãng trung và cận cao, cho phép họ hát cả ở phạm vi trầm và cao một cách linh hoạt. Do quãng giọng khá rộng, nữ trung cao có thể đi vào những nốt rất cao và thấp.

Trong đó, nữ trung được chia thành các nhóm nhỏ sau:

Lirico mezzo-soprano (Nữ trung trữ tình): Giọng này mềm mại, ấm áp và nữ tính, nhưng vẫn đảm bảo độ dày nhất định. Một số ca sĩ nổi tiếng với loại giọng này gồm Như Quỳnh, Minh Tuyết, Mỹ Linh, Lệ Quyên và nhiều người khác.
Dramatic mezzo-soprano (Nữ trung kịch tính): Loại giọng này có âm lượng lớn, đanh và mạnh mẽ, thường được sử dụng cho các vai diễn phụ trong opera hoặc cho những nhân vật có tính cách mạnh mẽ và quyến rũ. Một số ca sĩ nổi tiếng với loại giọng này gồm Aretha Franklin, Milla Edelman, Christina Carr và nhiều người khác.
Spinto mezzo-soprano (Nữ trung trữ tình – kịch tính): Giọng này thường da diết, trữ tình nhưng có thể chuyển sang kịch tính khi cần thiết, đặc biệt là trong các đoạn cao trào. Một số ca sĩ nổi tiếng với loại giọng này bao gồm Tina Turner, Etta James, Yolanda Adams và Lani Misalucha.
Coloratura mezzo-soprano (Nữ trung trữ tình màu sắc): Giọng này nhanh nhẹn hơn so với nữ trung kịch tính, có khả năng thực hiện các kĩ thuật âm nhạc mạnh mẽ và uyển chuyển. Một số ca sĩ nổi tiếng với loại giọng này bao gồm Marilyn Horne và Beyonce.

giong hat nu 2

2.3. Nữ trầm

Contralto được đánh giá cao về sự mạnh mẽ, đậm đặc nhất trong các giọng nữ, thường được biểu diễn chủ yếu bằng giọng ngực. Khoảng tessitura của Contralto nằm từ E3 đến E5 và thường có một âm sắc gần giống với giọng của nam khi nói và hát ở những nốt thấp.

Alto cũng là một loại giọng nữ trầm nhưng không cồn cào và nặng như Contralto, với khoảng tessitura từ F3 đến F5. Nhiều nữ ca sĩ alto, sau khi rèn luyện, có thể hát được các nốt nằm ngoài khoảng tessitura và đạt được các nốt cao nhất của họ.

Thực tế, giọng Contralto thường rất hiếm và hầu hết những người có giọng này đều được công nhận. Có ba loại Contralto:

Dramatic Contralto (Nữ trầm kịch tính): Đây là loại giọng Contralto hiếm hoi, nổi bật với âm lượng to lớn, đặc biệt là ở quãng trầm, trung và cận cao, có độ sâu và đen tối nhất, thường nghe như giọng của một người đàn ông mạnh mẽ. Một số tiêu biểu cho loại giọng này là Galina Baranova, Ewa Podles, Sara Couden, Nina Simone... Ở Châu Á, chỉ có một nữ ca sĩ người Nhật là Akiko Wada sở hữu chất giọng này.

Lirico contralto (Nữ trầm trữ tình): Loại này phổ biến hơn, xuất hiện trên khắp thế giới trong các dòng như Opera và nhạc cổ điển, cũng như nhạc đại chúng. Một số tiêu biểu là Marian Anderson, Marie Nicole Lemieux, và trong nhạc đại chúng là Cher, Mercedes Sosa, Marla Glen, Tanita Tikaram, Toni Braxton... Ở Việt Nam, nữ trầm trữ tình cũng hiếm, nhưng có thể kể đến Thanh Thúy, Minh Hiếu (sau 1975), Khánh Tâm (Đà Lạt), Mỹ Hạnh (Phòng trà WE)...

Coloratura contralto (Nữ trầm màu sắc): Loại này cũng rất hiếm, yêu cầu ca sĩ phải có sự huấn luyện kỹ thuật âm nhạc đặc biệt cùng với khả năng tự nhiên để thực hiện các kỹ thuật trang trí phức tạp. Đặc điểm của Nữ trầm màu sắc là quãng giọng rộng, vươn tới các nốt cao của nữ trung, nghe nhẹ nhàng và tối hơn. Ở châu Á, chưa có sự xuất hiện của loại giọng này. Các dạng của Nữ trầm màu sắc bao gồm:

Coloratura dramatic contralto (Nữ trầm kịch tính màu sắc): Delphine Galou, Lisa Gerrard, Grace Jones, Nina Hagen...
Coloratura Lirico Contralto (Nữ trầm trữ tình màu sắc): Karen Clark, Anita Baker...

giong hat nu 3